Online schaken/Schaken op internet

Internet Chess Club (ICC)
De Internet Chess Club geniet naam en faam als de “premier online chess service” waarop dagelijks duizenden schaakliefhebbers inloggen. De vraag is hoe lang nog, gezien de stormachtige opkomst van Chessbase (zie artikel verderop). De in 1995 gestichte schaakgemeenschap ICC maakte school en was in die dagen een regelrechte sensatie. We raden u aan de free trial van een week uit te proberen: Naam en user name (zeg maar uw artiestennaam), wachtwoord en emailadres opgeven en vervolgens afhankelijk van uw besturingssysteem de cliëntsoftware downloaden en installeren. Die gratis software –BlitzIn 2.5 of het nieuwe pakketje ICC Dasher 1.0.1- is de interface om het schaakbord te zien, zetten met de muis uit te voeren of te chatten.
Eenmaal binnen wacht u een bedrijvigheid van jewelste: simultaansessies, privé-lessen, schaakradio (chess.fm), (video)cursussen, oefeningen maken, chats (waarin niet alleen het schaakspel gespreksonderwerp is), schaakproblemen oplossen en toernooien spelen. Fantastisch zijn ook de webcasts van de grootmeestertoernooien, zoals het verslag vanuit het Nederlandse Wijk aan Zee waar de wereldtop zich in januari van dit jaar verzamelde. Wat ook nog kan, is als gast naar binnen. Ook dan kunt u uw partijtjes spelen maar daar blijft het dan bij: er wordt bijvoorbeeld geen rating bijgehouden en u kunt niet deelnemen aan toernooien.
Prijs jaarabonnement: ca. 45 euro
http://www.chessclub.com/

Chessbase
De grootste troef van Chessbase is het schaakprogramma Fritz. Sinds versie 7 (de tiende editie kwam onlangs uit) krijgt de schaker bij aanschaf een jaar lang gratis toegang tot de genoemde internetarena. Dat is een uitstekend aanbod, en daar ligt dan ook het geheim van het stormachtige welslagen van deze eenvoudig, maar effectief ingerichte schaakserver.
Wie niet over Fritz beschikt, verschaft zich net als tot ICC toegang via cliëntsoftware PlayChess. Eenmaal geïnstalleerd blijkt dat u zich ook hier niet hoeft te vervelen: live events met (soms tegen betaling) gesproken commentaar van de meesters, diverse toernooivormen, verrichtingen van grootmeesters als Kasparov of Van Wely volgen, uiteenlopende schaakdisciplines en lessen. En partijen afwerken tegen Jan en alleman. Sterk ook is de afwezigheid van de take back-optie. Dat klinkt vreemd en hard, maar u wilt niet weten hoeveel schakers voorbij willen gaan aan de regel “aanraken is zetten” en zich in allerlei bochten wringen om de zet ongedaan te krijgen (Mouse slip! My little daughter grabbed mouse!). Maar omdat die optie er niet is, hoeven we het er ook niet over te hebben. Om de ware ongelukkige bij een gelijke stand toch nog enigszins tegemoet, kan tot een remise worden besloten.
Ook prettig is dat spelers die de verbinding verliezen gewoon een nul aan de broek te krijgen. Geen uitgestelde partijen, maar gewoon pech. Hoezo? Schakers zijn net mensen en als ze dreigen te verliezen willen ze in al hun wanhoop de “internetstekker” er nog wel eens uittrekken…..
Er is een heus Café om bij te praten, bijzonder aardig de Engine Room, waar niet zozeer de schakers, maar techneuten zich verzamelen. Zoals wellicht bekend is de engine van doorslaggevende betekenis voor de uiteindelijke speelsterkte van een programma (zie kader Chess engines). In Fritz, maar ook in PlayChess zijn verschillende engines te laden. U raadt het: daarmee is tegen andere engines te spelen. Fascinerend om te zien, zo’n treffen – de stukken vliegen om je oren zonder dat er ook maar een mensenhand aan te pas komt. Treffen twee dezelfde dus gelijkwaardige engines elkaar, dan gaan de bits & bytes van de machines waarop ze draaien het verschil maken. Want hoe sneller (onder andere) de processor, hoe sneller de engine in de beperkte denktijd kan “kijken”.
Prijs jaarabonnement: 29 euro.
http://www.playchess.com/

Browserchess
Een website waar een lichtgewicht schaakengine op u wacht.
http://www.browserchess.com/

Free Internet Chess Server (FICS)
Free Internet Chess Server is een gratis schaakserver waar u het kunt opnemen tegen sterke en minder sterke computers.
http://www.freechess.org/

Chessnet
Een aardige, maar verder weinig bijzondere speelzaal.
http://www.chess.net/

Jester
Er zijn diverse variaties mogelijk op het schaakspel, zoals Fantasy style, Clownish style, One-Step-Beyond, Vaureal Down, Crazy Horses, Lethal Amazones en Throne of chaos. Het schaakprogramma draait onder Java.
http://www.svheerhugowaard.nl/ Effe schaken?

Little Chess Partner 1.08 van Lokasoft (http://www.lokasoft.nl/)
Het schaakprogramma draait onder Java.
http://www.svheerhugowaard.nl/ Effe schaken?

Helena’s Online Schaken
Met deze website kan zonder downloads online worden geschaakt. Er kan worden geschaakt via email of direct online met tegenspelers. Inclusief ratingsysteem. Er dient wel een spelers account aangemaakt te worden.
http://www.helena-schaken.nl/

Accoonachess
Met deze website kan ook zonder downloads online worden geschaakt. Het schaakprogramma draait onder Java. Het schaken gebeurt tegen een computer met kunstmatige intelligentie. Zonder ratingsysteem. Er hoeft geen spelersaccount aangemaakt te worden.
http://www.accoonachess.com/

Chesspark
Een aardige, maar verder weinig bijzondere speelzaal.
http://www.chesspark.com/

Conclusie online schaakprogramma’s
Smaken verschillen, alles went. Toch gaat onze voorkeur uit naar Chessbase. Hoewel er op Internet Chess Club meer te beleven is, het schaakniveau er hoger ligt en de organisatiegraad bewondering verdient, oogt de server onoverzichtelijk en roept ze soms herinneringen op aan het Windows 3.1-tijdperk. Ook is de server (onnodig) ingewikkeld – zo verloopt de chatcommunicatie via stokoude commando’s als “tell”, “help” en “say”. Chessbase daarentegen is simpeler van opzet met een paar mooie grafische elementen (het schaakbord is super, vlaggetjes met nationaliteiten, dag- en nachtwereldbol) en dus prettig en overzichtelijk.
Maar de doorslag vormt de prijs. Een jaar Internet Chess Club kost 45 euro. Voor die prijs ben je ook binnen bij Chessbase, maar krijg je er een van de beste schaakpakketten bij, te weten Fritz 10. En wie zich een beetje schaker noemt, wil dat pakket toch al hebben.



Chess engines
De chessengine – kleine softwarepakketjes, niet zelden een bestandje, die verantwoordelijk zijn voor het denkwerk en de weg naar de mataanval moeten vinden – is het brein van elke schaakcomputer. Zie hem als een automotor, met een chassis en wielen als grafische gebruikersinterface (GUI) om te rijden. Fritz biedt beide (engine en GUI), net als het populaire en gratis Arena (www.playwitharena.com).
Er bestaan honderden engines, de een sterker dan de ander. Kijk daarvoor op de volgende site: perso.orange.fr/lefouduroi/engines.htm. Wie de links in deze lijst volgt, maakt kennis met tal van handige programmeurs en knutselaars en ontdekt bovendien dat veel engines gratis te downloaden zijn. Wie nog meer wil (weten) loopt ook even binnen op www.tim-mann.org/chess.html.
Wie het over chess engines heeft, spreekt met eerbied over Rybka (http://www.rybkachess.com/), een creatie van Internationaal Meester Vasik Rajlich. Rybka bedient zich van een nagenoeg menselijke speelstijl en legt een speelkracht op het bord die reikt tot bijna 3000 ELO-punten (waar de topgrootmeesters rond de 2800 noteren). Dan heb je het dus over de koning van de chess engines, een heuse killer die zelfs gerenommeerde grootmeesters niet alleen in vluggertjes, maar ook in partijen met een langere bedenktijd (hoe bijzonder!) huilend in de hoek zet.

Windows Vista-schaak
Schaken is overal, ook in Windows Vista, als Chess Titans. Dat is geen server waarop u ontmoetingen hebt met andere Vista-schakers, maar een aardig programmaatje waar het prettig tegen spelen is. Waar iedereen tegen kan spelen want er zijn tien verschillende moeilijkheidsgraden in te stellen. Leuk zijn de statistieken die worden bijgehouden, zoals gespeeld niveau, aantal gespeelde spellen en het aantal winst-, verlies-, en remisepartijen.
Opmerkelijk: er zijn cameraopties.