Wereldschaakvakbonden

Alle professionele grootmeesters zagen wel de waarde van een vakbond, dus kwam er in 1986 de Grand Master Association (GMA), waar sociaal denkende schakers in het bestuur zaten als Jan Timman en Yasser Seirawan. Natuurlijk ook wereldkampioen Kasparov, maar die bleek in vergaderingen meer het model monoloog aan te houden in de communicatie. Dat wrikte. Toen ook de wereldschaakbond FIDE niet conform Kasparov’s wensen opereerde, richtte hij in 1993 zijn eigen vakbond op, de Professional Chess Association (PCA) waarin twee leden zaten: zijn uitdager Nigel Short en Kasparov. Dat bracht natuurlijk een scheuring in de wereldschaakvakbonden teweeg, we kregen twee kampioenen en een hoop ellende. Kasparov vond dat geen probleem, maar de invloed van dat ene andere PCA-bestuurslid wel, dus richtte hij vervolgens de World Chess Association (WCA) op, waarvan Nigel Short het enige lid was. Hier kreeg hij ruzie met de sponsors en uiteindelijk vielen al die wereldschaakvakbonden om en kwam alles rond het jaar 2000 weer in de armen van de wereldschaakbond FIDE.

Viktor Korstjnoi (78) niet tegen Anatoli Karpov in Valencia

Anatoli Karpov en Gary Kasparov speelden in Valencia weer eens tegen elkaar. Ze begonnen precies 25 jaar geleden in 1984 en speelden vijf tweekampen, in totaal 144 partijen. Kasparov won 21 keer en verloor 19 partijen. "De organisatie in Valencia had mij eerst gevraagd om een herhalingmatch met Karpov te spelen", zei Viktor. "Ik wist niet hoe snel ik nee moest zeggen, ondanks het prijzenfonds van 100.000 euro. Weer tegen Karpov, al die negatieve emoties, daar word ik geen tachtig mee."

De formule van Valencia was: vier rapidpartijen en acht vluggertjes. Karpov bleek een slecht timemanagement te voeren en verloor het rapid van 30 minuten met 3-1 en de vluggertjes van vijf minuten met 6-2.

Kasparov

Het is altijd riskant om mensen die je op afstand bewondert in levenden lijve te treffen. Garry Kasparov, de legendarische oud-wereldkampioen schaken, was te gast bij het Idfa. Kasparov is hoofdpersoon in een documentaire over zijn strijd tegen het bewind van Vladimir Poetin. Hij komt naar voren als een moedig mens, die zich met gevaar voor eigen leven inzet voor de democratisering van Rusland.
Ik keek er naar uit Kasparov te ontmoeten, maar dat verliep iets anders dan gedacht.
De maakster van de documentaire, Masha Novikova, had me al gewaarschuwd dat Garry in een slecht humeur was ('Een moeilijk mens,'verzuchtte Masha). Ze had gelijk, want Kasparov bleek niet van zins om iemand van de Idfa-organisatie te begroeten.
Dat Kasparov vervolgens niet kwam opdraven bij een Idfapersconferentie - waardoor een zaal vol journalisten tevergeefs een uur wachtte - hielp ook niet. Maar goed, misschien voelde Kasparov zich wel niet lekker. Kan gebeuren. 's Avonds was hij te gast in de Idfa-talkshow, waar hij in puntige oneliners tekeer ging tegen de 'Poetindictatuur'.
Ik was ook uitgenodigd, en nog voor ik mijn mond had opengedaan, opende Kasparov de aanval en zei dat onze kranten en tijdschriften in Rusland volkomen irrelevant zijn. Ik sputterde wat tegen en wees erop dat onze Moscow Times wel als enige in Rusland zijn stukken publiceerde, en trouwens, we hebben toevallig wel tien miljoen lezers per maand - maar dat deed niet ter zake. Ik was een uitgever annex zakenman, en daarom fout. Kasparov de enige echt oppositieleider, en daarom goed. De Russische regisseuse probeerde de boel nog te sussen, maar de emoties liepen hoog op. Na afloop stond ik er een beetje beduusd bij, tot een Russische dame op me afkwam. "Trek het je niet aan, " zei ze, "typisch Kasparov, die moet altijd een vijand hebben. Overal waar Garry komt, is gedonder, daarom is hij ook zo'n slecht politicus."

Feit is dat Kasparov buiten Rusland veel gerespecteerder is dan in Rusland zelf, waar hij in de marges van de hopeloos versplinterde politieke oppositie is beland. Hij is erin geslaagd werkelijk met iedereen ruzie te maken en vertoont grappig genoeg met zijn chagrijn en rancune overeenkomsten met de man die hij zo haat, Poetin.

Wat Rusland nodig heeft, bedacht ik, is niet de woede van Kasparov, maar de Russische versie van Barack Obama.

DERK SAUER

Artikel uit het Parool van zaterdag 29 november 2008