Hans Böhm is tijdens de opening van het 73ste Tata Steel Tournament geridderd (2011). Burgemeester Ernst Bakker van Hilversum was daar speciaal voor naar Wijk aan Zee gekomen. Wel was hij verlaat: zijn auto bleef lange tijd in een file steken. Böhm was in het paviljoen op de dorpsweide aanwezig vanwege zijn werkzaamheden voor het dagblad De Telegraaf.
Böhm toonde zich uitermate in zijn nopjes met de koninklijke onderscheiding. 'Ik heb altijd gedacht dat zoiets me niets zou kunnen schelen, mocht het ooit zover komen', aldus de Hilversummer. 'Nu is het dan zover en het is geweldig leuk!'
Posts tonen met het label Hans Böhm. Alle posts tonen
Posts tonen met het label Hans Böhm. Alle posts tonen
maandag 17 januari 2011
woensdag 3 november 2010
De geschiedenis van de loper
Hans Böhm over de geschiedenis van de loper
Waarom gaat de loper schuin? Als je de geschiedenis van de loper weet, dan begrijp je dat. Hans Böhm gaat in het kader van zijn ambassadeurschap voor het Amsterdamse schoolschaakproject "De Schaakkaravaan" terug in de tijd met een column over de loper.
De loper was bij het ontstaan van het schaakspel, bij de voorlopers, een olifant. Nou werden olifanten, naast paarden, ook gebruikt in het Indiase leger, ten tijde van de chaturanga-variant, toen ze een partij nog met vier spelers speelden. Tot ongeveer 1500 was de loper ook een realistische olifant op het schaakbord, soms gesneden van ivoor.
Door de invloed van de Arabieren ontstonden abstracte stukken voor de loper, soms met twee uitsteeksels, die stonden voor de slagtanden, soms alleen een rechtopstaande slurf. In het Russisch heet de loper 'Slon' en dat is hun woord voor olifant.
De loper was eerst een zwak stuk, het ging weliswaar over de diagonaal maar maakte slechts een sprongetje waarbij één veld werd overgeslagen, dus van b1 naar d3 en vanuit d3 de keuze naar b1, b5, f5 en f1.
Toen de olifant loper werd mocht hij naar alle velden op de diagonaal, dat was een enorme uitbreiding van de mogelijkheden. Met de verandering van een springende naar een lopende, rennende figuur werd tevens de naam veranderd in 'raadsheer' en/of 'loper'. In de Germaans verwante talen kun je dat ook nog terugvinden in 'Läufer' en 'Löpare'. De loper is als je er over nadenkt het stuk dat de grootste metamorfose heeft ondergaan, zowel in benaming als vormgeving.
Waarom gaat de loper schuin? Als je de geschiedenis van de loper weet, dan begrijp je dat. Hans Böhm gaat in het kader van zijn ambassadeurschap voor het Amsterdamse schoolschaakproject "De Schaakkaravaan" terug in de tijd met een column over de loper.
De loper was bij het ontstaan van het schaakspel, bij de voorlopers, een olifant. Nou werden olifanten, naast paarden, ook gebruikt in het Indiase leger, ten tijde van de chaturanga-variant, toen ze een partij nog met vier spelers speelden. Tot ongeveer 1500 was de loper ook een realistische olifant op het schaakbord, soms gesneden van ivoor.
Door de invloed van de Arabieren ontstonden abstracte stukken voor de loper, soms met twee uitsteeksels, die stonden voor de slagtanden, soms alleen een rechtopstaande slurf. In het Russisch heet de loper 'Slon' en dat is hun woord voor olifant.
De loper was eerst een zwak stuk, het ging weliswaar over de diagonaal maar maakte slechts een sprongetje waarbij één veld werd overgeslagen, dus van b1 naar d3 en vanuit d3 de keuze naar b1, b5, f5 en f1.
Toen de olifant loper werd mocht hij naar alle velden op de diagonaal, dat was een enorme uitbreiding van de mogelijkheden. Met de verandering van een springende naar een lopende, rennende figuur werd tevens de naam veranderd in 'raadsheer' en/of 'loper'. In de Germaans verwante talen kun je dat ook nog terugvinden in 'Läufer' en 'Löpare'. De loper is als je er over nadenkt het stuk dat de grootste metamorfose heeft ondergaan, zowel in benaming als vormgeving.
zaterdag 19 december 2009
Kerstpuzzels schaken de Telegraaf 2009
Diagram 4: negenzet Wit begint en wint
Diagram 1
De opgave bij diagram 1 is: zwart is aan zet. Neem nu de laatste zet van wit én zwart terug. Vervolgens doet zwart een andere zet en u geeft wit mat in één zet. Over welke matzet hebben we het?
Bij diagram 2 is de opgave: de witte koning is van het bord gevallen. Waar stond die en wat waren dan de laatste twee zetten?
http://nl.wikipedia.org/wiki/Retrogradeprobleem
Vraagstukken waarbij we terug moeten in het verloop van de partij heten retrogradeproblemen. Meestal moet je vooruit denken bij het vinden van de oplossing, maar verzekeringsagenten en detectives zijn grootmeesters in het achteruit denken (hoe is het gebeurd?).
Diagram 3:
Diagram 5:
De laatste twee opgaven zijn weer retrogradeproblemen van het zwaardere werk.
Bij diagram 6 is het gegeven dat de twee koningen en de twee dames vanaf de beginstelling niet zijn verplaatst (de zwarte dame is dus geslagen). De vraag is: welk stuk staat er op h5?
De opgave bij diagram 1 is: zwart is aan zet. Neem nu de laatste zet van wit én zwart terug. Vervolgens doet zwart een andere zet en u geeft wit mat in één zet. Over welke matzet hebben we het?
Bij diagram 2 is de opgave: de witte koning is van het bord gevallen. Waar stond die en wat waren dan de laatste twee zetten?
http://nl.wikipedia.org/wiki/Retrogradeprobleem
Vraagstukken waarbij we terug moeten in het verloop van de partij heten retrogradeproblemen. Meestal moet je vooruit denken bij het vinden van de oplossing, maar verzekeringsagenten en detectives zijn grootmeesters in het achteruit denken (hoe is het gebeurd?).
Diagram 3:
Ook bij diagram 3 gaan we terug in de tijd. Wit neemt zijn laatste zet terug en geeft vervolgens mat in één zet. Dit zijn feitelijk vier opgaven, want we stellen dezelfde vraag als de gehele stelling een rij omhoog gaat (vraag 2) en nóg een rij (vraag 3) en nóg een rij (vraag 4).
Diagram 4:
Diagram 4:
Negenzet
Diagram 5:
De laatste twee opgaven zijn weer retrogradeproblemen van het zwaardere werk.
Bij diagram 5 wordt als informatie meegegeven dat de laatste zet van wit de korte rokade was.
De vraag is: waar is de zwarte loper van de zwarte velden geslagen?
Diagram 6:
Diagram 6:
Bij diagram 6 is het gegeven dat de twee koningen en de twee dames vanaf de beginstelling niet zijn verplaatst (de zwarte dame is dus geslagen). De vraag is: welk stuk staat er op h5?Tot slot nog een algemene vraag: welke schaker/schaakster spreekt u momenteel het meeste aan en waarom. Voor het antwoord niet meer dan 32 woorden gebruiken.
Voor de beste vier inzenders stelt De Telegraaf 125 euro beschikbaar en daar zijn hele mooie schaakboeken van te kopen.
Veel plezier en succes.
Oplossingen van de diagrammen vóór 16 januari 2010 sturen naar:
Hans Böhm
Van Hengellaan 9
1217 AR Hilversum
Abonneren op:
Posts (Atom)